İnternetten Satışlar Hakkında

İnternet Üzerinden Yapılan Mesafeli Sözleşmeler

Hukuk alanında gelişme gösteren alanlardan birisi de sözleşmeler hukukudur. Zamanla gelişen teknoloji ortaya yeni beşeri ihtiyaçlar çıkarmış ve bununla bağlı olarak insanlar arasında akdedilen sözleşmelerde çeşitlilik oluşmuştur. Farklı kanunlarla bu ihtiyaçlara ilişkin yapılan sözleşmeler için düzenlemeler getirilmiştir. Bu sözleşme türlerinden en yenisi diyebileceğimiz tür mesafeli satış sözleşmeleridir. Bu sözleşmeler son dönemde çok fazla artış göstermiştir. Bu sözleşmeler ile giyim, kozmetik, ev eşyası, elektronik eşyalar hatta hayatın olağan akışında yaptığımız market alışverişleri bile sanal ortama taşınmıştır.

Mesafeli satış sözleşmeleri satıcı ile alıcının yüz yüze gelmeden uzatan pazarlamaya uygun sistemlerle uzaktan iletişim araçları kullanılarak yaptığı sözleşmeleri ifade eder. Tüm doğrudan e-ticaret sitelerinde ve pazaryeri modeli uygulanan e-ticaret sitelerinde mesafeli sözleşmelerin kullanılması gerekir.

Uygulamada Sıkça Karşılaşılan Sorunlar

1- Sözleşmenin İçeriği Bakımından Mevzuata Uygun Olup Olmadığı Sorunu

Sözleşmenin kurulmadan önce satıcı, mal veya hizmetin temel niteliklerini, satıcının adı veya unvanını, varsa MERSİS numarasını, satıcı açık adresini, telefon numarasını ve benzeri iletişim bilgilerini ve bunun gibi bilgileri açıkça alıcıya bildirmek zorundadır. Bu bildirim yazılı olarak yapılmalı ve yazı boyutu en az 12 punto olmalıdır.

Mesafeli satış sözleşmesinin internet yoluyla yapılması halinde herhangi bir kısıtlama olup olmadığını ve hangi ödeme araçlarının kabul edildiğini alıcı sipariş vermeden önce bildirmelidir. Satıcının bu bilgilendirmenin yapıldığını teyit etmemesi halinde sözleşme hiç kurulmamış sayılır. Ayrıca bilgilendirme yapılmasına ilişkin ispat yükümlülüğü de satıcıya aittir.

Pazaryeri modelinde ( marketplace ) satıcı ile alıcı arasındaki mesafeli satışa bir aracılık söz konusudur. Buradaki satıcı, pazaryerine üye olan ve ürününü/hizmetini satışa arz eden satıcıdır. Pazaryeri burada sözleşmenin tarafı değildir.

2- Cayma Hakkı Sorunu

Alıcı hiçbir gerekçe göstermeden ve herhangi bir ceza ödemeden söyleşmeden 14 gün içerisinde cayma hakkına sahiptir. Uygulamada en çok sorun haline gelmiş olan cayma hakkı süresi alıcının malı teslim aldığı gün başlar. Ayrıca taşıyıcıya yani en yaygın olarak kullanılan kargo şirketlerine yapılan teslim alıcıya yapılmış sayılmaz.

Tek sipariş konusu olup ayrı ayrı teslim edilen mallarda ve birden fazla parçadan oluşan mallarda alıcının son parçayı teslim aldığı tarihte cayma hakkı ortaya çıkar. Belirli bir süre boyunca malın düzenli olarak tesliminin yapıldığı sözleşmelerde ise ilk malın alıcı tarafından teslim alınmasıyla cayma hakkı ortaya çıkar.

Satıcı alıcıyı sözleşmeden cayma hakkı konusunda eksiksiz şekilde bilgilendirmelidir. Alıcı gerektiği gibi bilgilendirilmezse 14 günlük süre ile bağlı olmaz ancak bu süre de cayma hakkının bittiği tarihten itibaren 1 yıl sonra sona erer. Satıcı cayma hakkı tarafına ulaştığında derhal cayma hakkı talebinin tarafına ulaştığına dair alıcıya teyit vermelidir.

Satıcı alıcının cayma talebi kendisine ulaştıktan sonra 14 gün içerisinde tahsil edilen tüm ödemeleri varsa teslim masrafları dâhil olmak üzere tüm ödemeleri alıcının kullandığı ödeme yöntemlerine uygun şekilde alıcıya herhangi bir masraf yüklemeden tek seferde iade etmelidir.

Alıcı cayma hakkını kullandığı tarihten itibaren 10 gün içerisinde malı/hizmeti geri göndermekle yükümlüdür. Malı/Hizmeti uygun kullandığı takdirde ise üründeki bozulmalardan ya da hasarlardan sorumlu olmayacaktır.

Cayma Hakkının İstisnaları:

Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği’nin 15. maddesi hangi ürünlerin cayma hakkı kapsamında gerekçesiz iade edilemeyeceğini saymıştır. Bu ürünler şunlardır.

Fiyatı finansal piyasalardaki dalgalanmalara bağlı olarak değişen ve satıcı veya sağlayıcının kontrolünde olmayan mal veya hizmetlere ilişkin sözleşmeler.
Tüketicinin istekleri veya kişisel ihtiyaçları doğrultusunda hazırlanan mallara ilişkin sözleşmeler.
Çabuk bozulabilen veya son kullanma tarihi geçebilecek malların teslimine ilişkin sözleşmeler.
Tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olan mallardan; iadesi sağlık ve hijyen açısından uygun olmayanların teslimine ilişkin sözleşmeler.
Tesliminden sonra başka ürünlerle karışan ve doğası gereği ayrıştırılması mümkün olmayan mallara ilişkin sözleşmeler.
Malın tesliminden sonra ambalaj, bant, mühür, paket gibi koruyucu unsurları açılmış olması halinde maddi ortamda sunulan kitap, dijital içerik ve bilgisayar sarf malzemelerine ilişkin sözleşmeler.
Abonelik sözleşmesi kapsamında sağlananlar dışında, gazete ve dergi gibi süreli yayınların teslimine ilişkin sözleşmeler.
Belirli bir tarihte veya dönemde yapılması gereken, konaklama, eşya taşıma, araba kiralama, yiyecek-içecek tedariki ve eğlence veya dinlenme amacıyla yapılan boş zamanın değerlendirilmesine ilişkin sözleşmeler.
Elektronik ortamda anında ifa edilen hizmetler veya tüketiciye anında teslim edilen gayri maddi mallara ilişkin sözleşmeler.
Cayma hakkı süresi sona ermeden önce, tüketicinin onayı ile ifasına başlanan hizmetlere ilişkin sözleşmeler.

3- Kayıp ve Hasardan Sorumluluk Sorunu

Alıcı, Satıcının belirlediği taşıyıcı dışında başka herhangi bir taşıyıcı ile ürünü talep etmesi durumunda ürünün taşıyıcıya tesliminden sonra oluşan kayıp ve hasarlardan alıcı sorumludur. Bu durum dışında malın alıcıya teslim edilmesinden önce oluşacak tüm hasar ve kayıplardan satıcı sorumlu olacaktır.

Yukarıda bahsettiğimiz nedenlerle alıcı malı teslim almadan önce mutlaka malın hasarsız olup olmadığını mutlaka kontrol etmelidir. Aksi takdirde maldaki hasarlardan sorumluluk hususu çelişkiye düşecek ve ispat hususu zorlaşacaktır.

4- Sözleşmenin Feshi Sorunu

Satıcı sözleşmede belirtilen süre içerisinde malı teslim etmekle veya hizmeti sağlamakla yükümlüdür. Satıcının bu yükümlülüğü gerçekleştirmemesi halinde alıcı sözleşmeyi feshetme ve kanuni faizleriyle ödediği miktarı geri alma hakkına sahiptir.

Bilgilendirme yükümlülüklerinden teyit yükümlülüğüne, cayma hakkından sözleşmenin feshine kadar her aşamada satıcı ve alıcıların süreçleri çok iyi yönetmeleri ve tüm tedbirleri almaları gerekmektedir. Bir yandan alıcıların ise en çok yaptıkları hata bu mesafeli satış sözleşmelerini okumadan onaylamalarıdır. Sözleşmenin her iki tarafı da gerekli tüm tedbirleri ve önemleri aldıkları takdirde bu sözleşmeler gündelik hayattaki birçok ihtiyacın tedarik edilmesi konusunda kolaylık sağlamaya sorunsuz şekilde devam edecektir.

Eğer siz de internetten satış yapmak istiyorsanız, e-ticaret veya pazaryeri (marketplace) sitenizde olması gereken mesafeli satış sözleşmesi, kullanıcı sözleşmesi, üyelik sözleşmesi ve kişisel verilerin korunması - gizlilik metinleri için hemen [email protected] veya 0232 435 06 04 'ten bizimle iletişime geçebilirsiniz.

** Bu çalışma, Kula Hukuk Bürosu tarafından müvekkillerini bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. Kaynak gösterilmeden kullanıma muvafakatimiz bulunmamaktadır. Görüş ve önerileriniz için [email protected] adresinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.